Aktualnie obowiązująca ustawa z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych, (w skrócie p.z.p.) wprowadziła do zamówień publicznych możliwość zawierania ugód m.in. w drodze mediacji.

Kiedy p.z.p. dopuszcza rozwiązanie sporów w drodze mediacji?

Mediację, jako dobrowolną metodę rozwiązania sporu, stosuje się co do  sporów, powstałych na etapie realizacji umowy zamówienia publicznego. Zgodnie z art. 591 p.z.p,  mediacja znajdzie zastosowanie w sprawie majątkowej, w której zawarcie ugody jest dopuszczalne. Podkreślenia wymaga okoliczność, iż przy jednostkach sektora finansów publicznych dopuszczalność ugody oceniana jest w szczególności pod kątem art. 54a ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, Jednostka sektora finansów publicznych może zawrzeć ugodę w sprawie spornej należności cywilnoprawnej w przypadku dokonania oceny, że skutki ugody są dla tej jednostki
lub odpowiednio Skarbu Państwa albo budżetu jednostki samorządu terytorialnego korzystniejsze niż prawdopodobny wynik postępowania sądowego albo arbitrażowego. Ocena skutków ugody nastąpi, w formie pisemnej, z uwzględnieniem okoliczności sprawy, w szczególności zasadności spornych żądań, możliwości ich zaspokojenia i przewidywanego czasu trwania oraz kosztów postępowania sądowego albo arbitrażowego.

Istotne jest to, że każda ze stron umowy zamówienia publicznego, w przypadku sporu wynikającego z zamówienia, może złożyć wniosek o przeprowadzenie mediacji celem rozwiązania sporu. Już sama umowa o realizację zadania publicznego może zawierać postanowienia o mediacji lub innym polubownym rozwiązaniu sporu. Ponadto umowa o mediację lub inne polubowne rozwiązanie sporu może być zawarte także przez wyrażenie przez stronę zgody na mediację, w sytuacji gdy druga strona sporu złożyła wniosek, o przeprowadzenie mediacji.

Poniżej przedstawiam przykładową treść klauzuli o skierowanie sporu do mediacja, która może zostać zawarta w umowie na realizację zamówienia publicznego:

„1. Strony zgodnie postanawiają, że w przypadku zaistnienia sporu pomiędzy  nimi, wynikającego
 z  umowy  lub pozostającego w związku z umową, przed skierowaniem sprawy na drogę sądową zobowiązują do podjęcia próby jego rozwiązania w drodze mediacji.

2.Mediacja będzie prowadzona przez mediatora ……………….. (mediator wymieniony z imienia
i nazwiska)”

Kiedy będzie obligatoryjne skierowanie na mediacje lub innego lub innego polubownego rozwiązania sporu?

P.z.p. przewiduje obligatoryjne skierowanie na mediację, w przypadku wystąpienia wszystkich okoliczności wymienionych  w art. 593 ust. 1 i 2 p.z.p. Przywołany przepis wskazuje,
że zamawiający w pozwie lub odpowiedzi na pozew ma obowiązek zawrzeć informację czy strony podjęły próbę mediacji lub innego polubownego rozwiązania sporu, a w przypadku gdy takich prób nie podjęto, wyjaśnienie przyczyn ich niepodjęcia. Brak informacji w tym zakresie, co do sporów dotyczących szacunkowej wartości zamówienia, która  została ustalona jako równa lub przekraczająca w złotych równowartość kwoty 10 000 000 euro dla dostaw lub usług oraz 20 000 000 euro dla robót budowlanych oraz gdy wartość przedmiotu sporu przewyższa 100 000 złotych, zobliguje  sąd do skierowania strony do mediacji lub innego polubownego rozwiązania sporu do Sądu Polubownego przy Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej, chyba że strony wskazały mediatora albo osobę prowadzącą inne polubowne rozwiązanie sporu. Jeżeli strony nie wskażą osoby mediatora, to wyznaczy go sąd.

Kto może przeprowadzić mediację w PZP?

Prawo zamówień publicznych dopuszcza przeprowadzenie mediacji przez wybranego przez strony  mediatora lub  mediatora Sądu Polubownego przy Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej.