Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych „Przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór).”

Czytając w/w definicję utworu mogą nasuwać się jednak różnego rodzaju wątpliwości. W życiu codziennym zapewne nie raz takie dylematy typu: Co tak naprawdę należy uznawać za utwór? Które dzieło podlega ochronie?

Przede wszystkim musimy pamiętać, że utwór zawsze musi być przejawem twórczej działalności. A żeby taki charakter miał, to autorem utworu musi być człowiek. Utwór powstaje niezależnie od wieku i stanu psychicznego tworzącego. Utwór, który nie został stworzony przez człowieka nie będzie podlegać ochronie. Na kanwie aktualnie obowiązujących przepisów nie są utworami dzieła stworzone przez zwierzęta (np. selfie wykonane przez małpę), bądź sztuczną inteligencję. Żeby uznać określony rezultat za utwór, to człowiek musi mieć decydujący wpływ na jego powstanie, poprzez nadanie mu cech, które sprawiają, że ma on twórczy i indywidualny charakter. Kolejną bowiem przesłanką utworu jest indywidualny charakter.

Utwór ma być niepowtarzalny (nie może być wynikiem pracy rutynowej, szablonowej lub być czynnością o charakterze technicznym), a ponadto nie może mieć wiernego odpowiednika w przeszłości.

Przesłanki uznania przedmiotu za utwór (przejaw twórczej działalności, indywidualny charakter) muszą być spełnione łącznie. Co jest jeszcze istotne przy utworach?

Ochroną objęty może być wyłącznie sposób wyrażenia. Nie są objęte ochroną odkrycia, idee, procedury, metody i zasady działania oraz koncepcje matematyczne.

Utwór musi zostać tak uzewnętrzniony, aby mogła zapoznać się z nim chociażby jedna osoba – ktokolwiek poza twórcą. Utworem jest także opracowanie cudzego utworu, w szczególności: tłumaczenie, przeróbka, adaptacja. (Przy tego typu utworach, na egzemplarzach opracowania należy wskazać twórcę i tytuł utworu pierwotnego.) Ochrona prawnoautorska nad utworem przysługuje od chwili jego ustalenia, chociażby miał postać nieukończoną. Ochrona ta przysługuje twórcy niezależnie od spełnienia jakichkolwiek formalności.