Fot.: Pexels.com/NegativeSpace

W swojej praktyce często spotykam się z brakiem rozróżnienia przez klientów rękojmi i gwarancji. Tymczasem to dwa różne tryby reklamacji wadliwego towaru.

Rękojmia

Rękojmia to odpowiedzialność sprzedawcy za wady fizyczne lub prawne towaru. Warunki odpowiedzialności sprzedawcy na podstawie rękojmi określają przepisy kodeksu cywilnego, a nie sprzedawca czy producent. Rękojmia daje duże możliwości dochodzenia roszczeń od sprzedawcy w przypadku ujawnienia wady towaru. Kupujący na podstawie rękojmi może żądać wymiany towaru na nowy, wolny od wad lub naprawienia produktu, a nawet obniżenia lub zwrotu ceny towaru. Termin dochodzenia roszczeń z tytułu rękojmi ustawowo wynosi 2 lata od dnia zakupu nowego produktu i w przypadku konsumentów nie może być skracany.

Gwarancja

Gwarancja jest zaś dobrowolnym oświadczeniem gwaranta (najczęściej producent towaru), w którym zapewnia (gwarantuje) o jakości produktu oraz wskazuje uprawnienia nabywcy towaru w przypadku stwierdzenia wad produktu. W przeciwieństwie do rękojmi, zakres gwarancji, sposób wniesienia roszczeń oraz inne uprawnienia nabywcy wadliwego towaru określa jednostronnie gwarant. Mogą to być więc postanowienia mniej korzystne niż uprawnienia wynikające z przepisów prawa – np. nowy produkt może być objęty gwarancją tylko przez okres jednego roku. Należy pamiętać także, że nie każdy produkt jest objęty gwarancją producenta.

Gwarancja czy rękojmia?

Co do zasady, korzystniejsza dla kupującego wydaje się rękojmia. Przede wszystkim dlatego, że jej warunki określone są szczegółowo w powszechnie obowiązujących przepisach prawa (Kodeks cywilny) i ani sprzedawca, ani producent towaru nie może zmienić ich na mniej korzystne dla kupującego. Ponadto, sprzedawca ma obowiązek udzielenia szybkiej odpowiedzi na złożoną reklamację w oparciu o rękojmię (14 dni na ustosunkowanie się).

Klient ma możliwość wyboru czy chce skorzystać z rękojmi czy gwarancji. Nie dajmy się zmanipulować przy składaniu reklamacji. Jeśli chcemy reklamować towar na podstawie rękojmi, a nie gwarancji producenta, wyraźnie wskażmy to w pisemnym zgłoszeniu wad towaru. Sprzedawcy często bowiem wykorzystują naszą niewiedzę i twierdzą, że należy najpierw skorzystać z gwarancji producenta, co jak wskazałam wyżej, jest nieprawdą.

Co więcej, można skorzystać z obu uprawnień, np. najpierw z rękojmi (roszczenie do sprzedawcy), a gdy reklamacja zostanie odrzucona, z prawa do roszczenia w oparciu o udzieloną gwarancję (do producenta).

Sprzedawca może jednak wyłączyć możliwość zgłoszenia reklamacji w przypadku towarów zakupionych na firmę (jako przedsiębiorca). W zasadzie 90 % sklepów tak robi (również te znane, renomowane), dlatego warto zastanowić się czy zakup danego towaru na firmę zawsze się opłaca. O tym, czy sklep wyłącza rękojmię dla przedsiębiorców można dowiedzieć się z regulaminu sklepu, dlatego przed zakupem polecam się z nim zapoznać.